OI ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΔΙΦΩΣΦΟΝΙΚΑ

Το Αμερικάνικο Κολλέγιο Ιατρών (ACP) έδωσε τις νεότερες  οδηγίες για την φαρμακοθεραπεία για την μείωση του κινδύνου κατάγματος σε ενήλικες με πρωτοπαθή οστεοπόρωση ή οστεοπενία (χαμηλή οστική πυκνότητα) βασισμένες στην συστηματική ανάλυση ανασκοπήσεων που στηρίχθηκαν σε αποδείξεις.

Αποτελεί την πρώτη επικαιροποίηση για τα τελευταία 5 χρόνια των προηγούμενων οδηγιών του 2017.

Προτείνεται εμφαντικά αρχική θεραπεία με διφωσφονικά (ΔΙ) για τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με οστεοπόρωση αλλά και τους άνδρες.

Η συγγραφέας Susan M Ott, MD αναφέρει ότι η απόφαση για έναρξη αγωγής με ΔΙ δεν είναι εύκολη. Οι συγγραφείς αφού μελέτησαν τις δημοσιεύσεις προτείνουν τις κάτωθι φαρμακευτικές παρεμβάσεις:

Φάρμακα

•  Aντιαπορροφητικά, τέσσερα ΔΙ (αλενδρονάτη, ιβανδρονάτη, ρισενδρονάτη, ζολανδρονάτη) όπως και ο αναστολέας του υποδοχέα RANKL (denosumab).
• Αναβολικά, το ανάλογο της ανθρώπινης PTH συσχετιζόμενης πρωτεΐνης (abaloparatide) , η ανασυνδυασμένη PTH (teriparatide) και ο αναστολέας της σκληροστίνης (sclerostin) (rosozumab).
• Αγωνιστές οιστρογόνων , SERM , bazeloxifene,raloxifene.

Οι ερευνητές εστίασαν στην αποδοτικότητα και τις επιπλοκές των ενεργών φαρμάκων συγκρινόμενα με εικονικό φάρμακο ή ΔΙ.

Τα ΔΙ έδειξαν τη καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στο όφελος, τις επιπλοκές, την αξιολόγηση από τους ασθενείς, τις προτιμήσεις τους και το κόστος. Και η denosumab έδειξε καλή μακροχρόνια ωφέλεια αλλά τα ΔΙ είναι φθηνότερα και είναι διαθέσιμα σε γενόσημα. Οι συγγραφείς προτείνουν το denosumab σαν δεύτερη επιλογή σε ενήλικες που έχουν αντένδειξη ή παρενέργειες από τα ΔΙ.

Οι αναστολείς της σκληροστίνης και η ανασυνδιασμένη PTH χορηγείται μόνο σε γυναίκες με πρωτοπαθή οστεοπόρωση με πολύ μεγάλο κίνδυνο κατάγματος. Η χρήση οιστρογόνων θα αξιολογηθεί σε 2-3 χρόνια.

Τα δεδομένα υποστηρίζουν ότι σε ασθενείς με σοβαρή οστεοπόρωση η αγωγή πρέπει να αρχίζει με αναβολικά διότι η προηγηθείσα αγωγή είτε με ΔΙ ή denosumab εμποδίζει την αναβολική απάντηση στα νεότερα φάρμακα.

Η Ott υποστηρίζει ότι αν ο κίνδυνος κατάγματος είναι πολύ μεγάλος αρχίζουμε με αναβολικά για 1-2 χρόνια . Αν είναι μέτριος αρχίζουμε με ΔΙ για 5 χρόνια και σταματάμε παρακολουθώντας τον ασθενή κλινικά και εργαστηριακά.

Η οστεοπενία ορίζεται από αυθαίρετες μετρήσεις. Οι μισές γυναίκες πάνω από 65 έχουν οστεοπενία και μέχρι να φτάσουν τα 85 δεν θα βρεθεί καμμιά υγιής. Χρειαζόμαστε ένα φάρμακο να σταματήσει την οστική γήρανση.

Μέχρι να ανακαλυφθεί αυτό δεν θα χρησιμοποιούμε ΔΙ  σε ασθενείς που δεν έχουν ακόμη κάταγμα  ή που οστική τους πυκνότητα είναι καλύτερη από -2.5 (Τ – score), διότι η αλενδρονάτη δεν προφύλαξε από κάταγμα αυτήν την ομάδα.

Πολλοί ανησυχούν για τα ΔΙ και τα προβλήματα από την γνάθο και το μηριαίο. Αυτά είναι αληθινά αλλά πολύ σπάνια στα 5 χρόνια αγωγής. Ο κίνδυνος αυξάνεται μετα τα 8 χρόνια πάνω από 1 στα 1000. Άρα οι ασθενείς μπορούν να ωφελούνται με μικρό κίνδυνο για 5 χρόνια.

H Ott υποστηρίζει δεν θα χρησιμοποιήσει denosumab σαν φάρμακο δεύτερης γραμμής πάρα μόνο σε ασθενείς με καρκίνο και πολύ μεγάλη οστική απορρόφηση. Δίδεται κάθε 6 μήνες και αν χρειαστεί να διακοπή πρέπει να συνεχίσει με ΔΙ.

Η οστεοπόρωση σε άνδρες είναι σοβαρή υπόθεση. Συχνά έχουν χαμηλή τεστοστερόνη και μπορούν να την υποκαστήσουν.

• Οι γιατροί που ασχολούνται με την οστεοπόρωση ενηλίκων πρέπει να τους ενθαρρύνουν στην υγιεινή ζωή, στην άσκηση και να μάθουν  να προλαμβάνουν τις πτώσεις.
• Όλοι οι ενήλικες με οστεοπενία και οστεοπόρωση πρέπει να λαμβάνουν αρκετή ποσότητα ασβεστίου και βιταμίνη D για την πρόληψη κατάγματος.
• Οι γιατροί πρέπει να εκτιμούν τον κίνδυνο κατάγματος που στηρίζεται στην οστική πυκνότητα, το ιστορικό κατάγματος, τον κίνδυνο κατάγματος και την προηγηθείσα αγωγή.

Τα πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι η αγωγή με ΔΙ για 3-5 χρόνια μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος στις πλευρές και όχι όμως αλλού. Αυξάνονται βέβαια οι παρενέργειες οπότε καλό είναι να διακοπούν τα ΔΙ στα 5 χρόνια εκτός εάν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις.

Οι γυναίκες που λαμβάνουν αναβολικά και διακόπτουν πρέπει να λάβουν αντιαπορροφητικά για να διατηρήσουν τα οφέλη και γιατί υπάρχει σοβαρός κίνδυνος υποτροπής και πολλαπλών καταγμάτων.

Πηγή: Marilene Busko, Jan 3,2023, Medscape.

ΔΟΣΗ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D ΕΝΗΛΙΚΩΝ (Κωνσταντινιδης Ι, Παθολογος)

Kάλυψη θρεπτικών αναγκών για ηλικίες 17-70 χρ. 600IU(15mcg) ημερησίως.

Για οστεοπενια και οστεοπορωση για πρόληψη και θεραπεία >50χρ. 800-1000IU(20-25mcg) από το στόμα ημερησίως μαζί με ασβέστιο.

Καλύπτονται με την έκθεση στον ήλιο και την διατροφή. Αν δεν καλυφθούν χορηγείται από το στόμα βιταμίνη D3.

Πλούσια σε βιταμίνη D τροφή είναι τα λιπαρά ψάρια (σκουμπρί, σολομός, σαρδέλα, πέστροφα κλπ) μανιτάρια, κρόκος αυγού, εμπλουτισμένες τροφές όπως δημητριακά ολικής άλεσης και μαργαρίνη.

ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ ΕΝΗΛΙΚΩΝ (Κωνσταντινιδης Ι, Παθολογος)

Για τις ηλικίες 17-70 χρ. 1000 mg και στους >70χρ  1200 mg την ημέρα.

Με την καθημερινή λήψη με 1 ποτήρι γάλα, 1 κεσεδάκι γιαούρτι  μια φέτα τυρί όλα άπαχα καλύπτονται οι ανάγκες, αν δε προσθέσουμε και αμύγδαλα, το σουσάμι, τα πράσινα λαχανικά κλπ υπερκαλύπτονται οι ανάγκες μας.