Η χρήση του αλατιού αποτελεί μια βιολογική ανάγκη. Υπάρχουν βέβαια αρκετά άλυτα θέματα  σε σχέση με τη φυσιολογική λειτουργία του.

Η κατάχρηση του αλατιού συνδέεται με υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση).

Η υπέρταση συνδέεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα και έχει υπολογιστεί ότι η κατάχρηση αλατιού προκαλεί παγκοσμίως περίπου 5 εκατομμύρια θανάτους τον χρόνο.

Η μείωση στη χρήση αλατιού μειώνει την αρτηριακή πίεση. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν κρυμμένο αλάτι το οποίο προκαλεί προβλήματα για τη σωστή δίαιτα αλατιού.

Από τους 87 παράγοντες κινδύνου για την υγεία [GBD] οι κακώσεις και η υπέρταση θεωρούνται οι σημαντικότεροι για την νοσηρότητα παγκοσμίως.

Σε μια μεγάλη μελέτη με 501.379 συμμετέχοντες στο Ηνωμένο Βασίλειο οι ερευνητές βρήκαν ότι η μεγαλύτερη κατανάλωση αλατιού στο φαγητό συσχετίζεται σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο για πρόωρο θάνατο και μικρότερη διάρκεια ζωής, ανεξάρτητα από την διατροφή, τρόπο ζωής, κοινωνικό-οικονομική κατάσταση και προηγούμενα νοσήματα. Επίσης παρατήρησαν ότι τα άτομα που κατανάλωναν τροφές πλούσιες σε κάλιο (λαχανικά και φρούτα) ήταν σε καλύτερη κατάσταση.

Οι ερευνητές κατέληξαν στις παρακάτω παρατηρήσεις.

Σε σχέση με τον πρόωρο θάνατο παρατήρησαν ότι όσο συχνότερα προσέθεταν αλάτι στο φαγητό αυτό συνδεόταν με μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από καρδιοαγγειακή νόσο και καρκίνο.

Η συχνή προσθήκη αλατιού στο φαγητό στην ηλικία των 50 χρόνων μείωνε το προσδόκιμο ζωής 1,5 χρόνο σε άνδρες και γυναίκες ,σε σύγκριση με αυτούς που έβαζαν αραιότερα αλάτι.

Στις δυτικές κοινωνίες η προσθήκη αλατιού στο τραπέζι αντιστοιχεί στο 6-20% του συνολικού αλατιού που λαμβάνουμε. Το συνηθισμένο αλάτι που χρησιμοποιούμε κατά 97-99% είναι χλωριούχο νάτριο.

Το 2010 μια μελέτη έδειξε ότι προκλήθηκαν 1,65 εκατομμύρια θάνατοι από την λήψη πάνω από 2 γραμμάρια αλατιού την ημέρα.

Σύμφωνα όμως με τις πρόσφατες συστάσεις προτείνεται η λήψη 3-5γρ αλατιού την ημέρα ενώ βέβαια στους  υπερτασικούς προτείνεται λιγότερο. Στις ηλικίες >14 χρόνων προτείνουν ορισμένοι 2,3 γρ. ενώ στους μικρότερους λιγότερο.

Η μείωση του αλατιού στους υπερτασικούς μειώνει την πίεση κατά 4 mm ενώ σε αυτούς που είναι ευαίσθητοι στο αλάτι >10mmHg.

Η αντικατάσταση του συνήθους αλατιού ( χλωριούχο νάτριο) σε χλωριούχο κάλιο έδειξε ότι μειώνει την πίεση.

Σε μια μεγάλη μελέτη στην Κίνα  παρακολούθησαν για 4,7 χρόνια  20,000 άτομα που είχαν αυξημένο κίνδυνο για αγγειακά εγκεφαλικά  επεισόδια, καρδιοαγγειακά νοσήματα και θάνατο. Με έκπληξη διαπίστωσαν ότι η αντικατάσταση του συνήθους αλατιού με το χλωριούχο κάλιο βελτίωσε σημαντικά την κατάσταση.

Στην Ιταλία συνέκριναν το αλάτι στις τροφές και διαπίστωσαν ότι το αλάτι στα παράγωγα των δημητριακών (ψωμιά, μπισκότα κλπ) ήταν πολύ περισσότερο από το επιτρεπόμενο.

Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας WHO για να μειωθεί το αλάτι με νάτριο παγκόσμια κατά 30% μέχρι το 2025, χρειάζεται να γίνει σοβαρή προσπάθεια.

Πηγή: Paolo Spriano, 30/8/22, Univadis, Medscape